Emtia yatırımı nedir? Nasıl yapılır?
"Emtia", ticareti yapılan mal ve ürünlerin tamamına verilen isimdir. Genel olarak emtialar, başka mal veya ürünlerin üretiminde malzeme olarak kullanılır. Emtiaların işlem gördükleri kuruluşlara "emtia piyasası" ya da "emtia borsası" adı verilir. Bu kuruluşlarda emtiayı hangi şirket ya da şirketlerin ürettiğinden bağımsız olarak tüm mal ve ürünler, eşit ve adil olarak işlem görür ve değerlendirilir.
Tüketim ürünleri olan pirinç, pamuk, buğday, çay, tütün ve benzerlerine ek olarak ticari mallar olarak adlandırılabilecek bakır, krom, petrol ve altın ya da gümüş gibi değerli metallerin tümü de emtia olarak sınıflandırılır. Genel olarak bir ürünün emtia olarak değerlendirilmesi için üç temel şarttan bahsedilebilir: Tarımsal ve sanayi ürünleri, henüz ham madde hâlinde olmaları, depolamaya elverişli kullanım süreleri bulunmaları ve yatırımcılara kâr elde ettirebilecek kadar fiyat değişkenliği göstermeleri durumunda emtia olarak işlem görebilirler.
Piyasalarda işlem gören emtiaların fiyatlarını belirli bir kurum belirlemez. Emtiaların fiyatları, serbest piyasada gördükleri işlem oranında arz ve talep üzerinden saptanır. Ürün veya malın doğasına göre doğal afetler, iktisadi gelişmeler veya mevsim değişiklikleri gibi faktörler, arzı etkileyebilecekleri için emtia piyasaları için çok önemlidirler ve ciddi etkileri vardır. Piyasada ürünler çoğunlukla vadeli olarak işlem görseler de spot piyasalarına rastlamak da mümkündür. Ticareti olan ve borsalarda işlem gören 4 tür emtia; demir, bakır, altın gibi metaller, yakıtlar, hayvancılık ürünleri ve tarım mahsulleridir.
Emtia piyasasında hangi ürünlerin olduğunu araştırabilirsiniz
Ticareti yapılan tüm ürün, mal ve ham maddelerin değerlendiği kurumlar, emtia piyasa veya borsaları olarak adlandırılır. Şikago Ticaret Borsası, emtiaların vadeli işlemlerle el değiştirdiği borsalar arasından işlem hacmi açısından en büyüğüdür. Türkiye’de ise emtia borsaları ve piyasaları, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı olarak aktivitelerini sürdürürler.
Piyasa olarak emtialar; "sert emtia" ve "yumuşak emtia" olarak iki başlık altında toplanır. Genelde tütün, pamuk, çay, pirinç gibi tarım mahsulleri için kullanılan ve piyasalarda oluşabilecek şoklar karşısında dalgalanacak fiyatlar karşısında yatırımını korumak isteyen yatırımcıların tercih ettiği tür, yumuşak emtiadır. Hasadı olan ürünlerle ilgili olduğu için doğa koşulları, mevsimsel hava değişiklikleri ve benzer şekilde insan kontrolü dışında yaşanabilecek gelişmeler karşısında yumuşak emtia daha fazla etkilenir. Cevher veya endüstriyel ürünler, bunun karşısında sert emtia olarak adlandırılır.
Ekonomi ve toplum üzerinde emtia piyasalarının önemli etkileri görülür. Piyasa fiyatları, ürüne göre hem arz-talep dengesi hem de dönemin ekonomik ve politik şartlarına göre değişebilir. Bu değişmelerin sıklığı ve ön görülemezliğine bağlı olarak emtia fiyatları, oldukça hareketli olabileceğinden, emtia piyasası üzerinden kısa sürede yüksek kârlı kazançlar elde etmek mümkün olabilir. Fakat, aynı zamanda bu değişkenliğin diğer bir etkisi olarak, kazançlar kadar kayıpların da aniden yaşanabilmesi sebebiyle emtialar yüksek risklidir ve bu yüksek riske bağlı olarak yüksek getiri sağlayabilen bir yatırım gereci olarak değerlendirilir.
Normal borsalarda işlem görebildikleri gibi, emtiaların aleni satış olarak adlandırılan tezgâh üzerinden ticareti de görülebilir. Yatırımcıların tercihine bağlı olarak emtia piyasalarında işlem yapmak için borsa kanalları, VİOP (vadeli işlem ve opsiyon borsası) ve forex seçenekleri bulunmaktadır. Tercih edilen uygun platform üzerinden piyasada alınacak pozisyon belirlenip yönetilebilir. Forex piyasası üzerinden küresel koşullarla işlem yapılabilirken ileriye dönük pozisyon almak isteyen yatırımcılar, VİOP kullanmayı tercih edebilir.
Emtia fiyatlarının takibini gerçekleştirmelisiniz
Piyasada işlem gören emtiaların alım ve satımları, çoğunlukla işlem görecek emtianın miktarını ve kalite kriterlerini standart olarak belirten vadeli işlem sözleşmeleri üzerinden yürütülür. İki tür yatırımcı bulunur. Birinci tür yatırımcı elindeki mal ya da ürünün zaman içinde gerçekleşebilecek fiyat değişimlerinden etkilenmemesi adına risk azaltmak peşinde olan yatırımcıdır ve çiftçiler ya da diğer üreticiler çoğunlukla bu gruba dâhildir. Bir üretici, malını üretim aşamasındayken vadeli sözleşme ile satabilir ve üretim tamamlandığı noktada önceden anlaştığı bir fiyattan satmayı garanti altına almayı hedefler. Vadeli işlemlerin yapıldığı piyasalar yüksek değişkenliğe sahip olabilirlerken likiditenin de yüksek olduğu piyasalardır ve kısa dönemle ilgilenen yatırımcılar için uygun bir ortam oluştururlar. İkinci tür yatırımcılar ise spekülatörlerdir. Emtia piyasalarında görülebilen fiyat değişkenliğini fırsata çevirmek adına işlem yapan yatırımcılar "spekülatör" olarak adlandırılır. Piyasanın seyri ve emtia piyasasını etkileyebilecek tüm diğer faktörleri takip ederek spekülatörler, yatırım risklerini en aza indirgeyebilir. Spekülasyonda herhangi bir yasaya aykırı bir durum bulunmamakla birlikte piyasa istikrarının korunması adına spekülatörlerin oynadığı önemli bir rol bulunur.
Piyasa emtia fiyatlarını belirleyen temel faktör arz-talep dengesi olmasına rağmen küresel ekonomik koşullar, mevsimsel gelişmeler ya da doğal afetler gibi dış faktörlerin emtia fiyatları üzerinde önemli etkileri de bulunur. Beklenmedik bir kuraklık mevsiminden dolayı yaşanan mahsul kaybı tarımsal bazlı bir emtianın arzında ciddi bir sorun yaşatabilir ve bu eksikliğinin yakın vadede artan talebe yönelebileceğine işaret edebilir. Emtia fiyatlarının canlı takibi ile yatırımcılar piyasalarda yaşanan tüm değişiklikleri takip edebilir ve pozisyon alırken karar verme aşamasında daha bilgili tercihler yapabilir.
Emtia yatırımlarınızı güvence altına almak için sigorta yapabilirsiniz
Emtia yatırımınızı planlarken kullanılabileceğiniz ve risk yönetiminiz için ya da yatırım kararınız öncesinde tercih edebileceğiniz çeşitli araçlar bulunur. Diğer finansal yatırım gereçlerinde de karşılaşılanlarla benzer özellikler gösterirler. Emtia senetleri, teminat olarak rehin verilen mallar karşılığı alınan kredilerde kullanılır. Bir taşınmaz ipoteğine benzer işleyen senetlerin temel işlevi, borçlanma güvencesi oluşturmaktır. Borçlunun temerrüde düşmesi ya da anlaşma şartlarının sağlanmaması durumunda devir işlemi için kullanılabilir. Senetlerin kullanımından bağımsız olarak malın el değiştirmesi, depolanması ya da nakliyesi esnasında karşılaşılabilecek riskler karşısında sigorta şirketleri emtia sigortası sunar. Bu hizmet ile deniz, kara, demir yolu ya da kara yolu ulaşımı aracılığıyla yapılacak emtia nakliyeleri sırasında oluşabilecek kayıp ve bozulmalara karşı ürününüzün değeri sigortalanmış olur. Daha gelişmiş sigorta paketlerinde ürünün fiziksel kaybı ya da bozulmasına ek olarak nakliye süresince yaşanabilecek fiyat değişiklikleri ve benzer finansal riskler için de sigorta imkânı sunulur.
Yatırımınızı planlarken daha doğru kararlar vermek ve öngörülebilecek riskleri en aza indirgemek için emtia endekslerinden de faydalanabilirsiniz. Vadeli işlem pazarına girmeden meta bilgisine daha kolay ulaşmalarını sağlayan endekslerin değerleri, temel mal ve ürünlere dayalı olarak değişkenlik gösterir. Endeksin yatırımcıya ana getirisi, endekste yer alan emtiaların sermaye getirisine veya fiyat performanslarına bağlıdır. Emtiaların temettü veya faiz kazancı bulunmadığı için yatırımcıların tüm kazancı sermayeye etkisine bağlıdır.
Enpara.com müşterileri, birikim hesabı açarak gecelik faiz üzerinden vadeli mevduattan faydalanabilir ve kazandıkları faizi ertesi gün sabahında hesaplarında görebilirler. Herhangi bir minimum hesap açılış tutarı bulunmamakla birlikte birikim hesabınızın faiz oranı günlük olarak değişiklik gösterebilir. Birikim hesabı ile nakit havuzunuzu genişleterek emtia yatırımlarınız için kaynak yaratabilir; piyasa şartlarının istediğiniz yönde gitmemesi durumunda paranızı birikim hesabında değerlendirerek paranızın değerini koruyabilirsiniz. Ayrıca, uygun şartlarda kredi imkânı sunan Enpara.com üzerinden kullandığınız ihtiyaç kredileri ile emtia yatırımlarınızda kritik önem taşıyan noktalar için nakit ihtiyacınızı karşılayabilir ve önünüze çıkan emtia fırsatlarını kaçırmayarak yatırımlarınıza devam edebilir ve maksimum derecede kazanç sağlayabilirsiniz.
İlgili ürünler
Daha fazla bilgi
- Emtia çeşitleri nelerdir?
Emtialar, oldukça çeşitlidir. Temel olarak değerli, yarı değerli ve ham madde olarak üç sınıf altında toplanırken, sektörel olarak kullanım alanlarına göre de gruplandırılabilirler. Sektörler olarak bakıldığında değerli madenler, sanayi metalleri, tarım ürünleri, gıda maddeleri gibi emtia türlerine rastlanabilir. Hayvancılık, ormancılık veya enerji ürünleriyle kimyasallar da emtia sınıfları olarak karşınıza çıkar. Alım-satımı yüksek hacimde yapılan, yüksek seviyede işlem gören belli başlı bazı emtialar bulunur. Bunların öne çıkmasındaki temel sebep, fiyatlarının gösterdiği trendin genelde doğrusal olmasıdır. Doğrusal trend, yatırım riskini azalttığı için zarar etmek istemeyen, riskten kaçınan ya da risk dengelemeye çalışan yatırımcılar tarafından sıkça portföylere eklenirler.
Emtiaların özelliklerine ilişkin bir değerlendirme yapmanız gerekir
Altın, en değerli emtialardan biridir. Son zamanlarda fiyatındaki dalgalanmalara rağmen güvenilirliği sayesinde en ufak artış trendi göstermesi hâlinde bile yatırımcıları kolaylıkla kendine çeker. Geleneksel bir yatırım aracı olmasının yanında forex piyasasında da işlem görür. Gümüş, genellikle altın emtiasına alternatif olarak işlem görür. Kimyasal özellikleri ve kolay tepkimeye girerek bozulabilen yapısı sebebiyle fiziksel alışverişi sorunlu olabilir. Borsa gibi uzun vadede kazanç sağlayan platformlarda dikkat edilmesi gereken bir emtiadır. Bakır ise pek çok sanayi sektöründe, ama özellikle elektrik/elektronik gereçleri üretiminde kullanılır. Gümüşe benzer olarak altın alternatifi olarak değerlendirilse de genellikle daha düşük olan fiyatı ile yatırımcılara hitap eder. Fiziksel alışveriş olmaksızın gördüğü işlemler ile forex piyasasında da çok sık ticareti yapılır. Bir başka emtia olan petrolün işlem görmesi ve yatırımından kazanç elde edilmesi için fiziksel olarak el değiştirmesi çoğu zaman gerekli olmaz. Çok önemli bir kaynak olması sebebiyle fiyatı ve arzı, pek çok sektörü ve piyasaları direkt etkileyebileceği için risk değerlendirmesinin önemli olduğu bir emtiadır.
Altın, gümüş, bakır gibi emtiaların yanı sıra bir de tarımsal emtialar bulunur. Bu tür emtialar buğday, pamuk, kakao, mısır gibi gerek gıda gerek endüstriyel olarak farklı sektörlerde kullanılan mahsullerden oluşur. Kolay bir yatırım olarak değerlendirilebilirler ve nispeten daha tahmin edilebilir olmaları ile güvenli bir yatırım kanalı oluşturabilirler.
Enpara.com ile kolay emtia yatırımı
Enpara.com, müşterilerine sunduğu pek çok finansal ürün ile emtia yatırımlarınızda ihtiyacınız olan esnekliği sunar ve likit ihtiyaçlarınıza cevap verir. Daima avantajlı faiz oranları ile ve herhangi bir minimum tutar aranmayan birikim hesabı ile bir sonraki yatırımınıza karar verirken paranızın değer kaybetmesini engellersiniz. Eğer yeni bir yatırım peşindeyseniz ve nakde ihtiyacınız varsa kolayca kullanabileceğiniz masrafsız ihtiyaç kredisi ile yatırımınızı geciktirmez ve kazancınızı garanti altına almış olursunuz. - Emtia yatırımı yöntemleri nelerdir?
Emtia yatırımı yaparken kullanılabilecek değişik türlerde piyasa ve borsalar mevcuttur. Farklı riskler ve avantajlar sunan bu seçenekler arasından yatırımcılar, kendilerine uygun gördükleri bir veya daha fazlasını seçerek birikimlerini emtia olarak değerlendirebilirler. Sıklıkla kullanılan üç yatırım yöntemi ise borsalar, vadeli işlem ve opsiyon piyasası ve forex’tir.
Farklı yatırım yöntemleri arasından emtia yatırımı işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz
Emtia yatırımı için borsayı tercih edenler, işlemlerini anlık fiyatlar üzerinden alım veya satım olarak gerçekleştirir. Borsa fiyatlarını ve trendlerini birçok faktör etkileyebileceği için risk yönetimi yapmak, oldukça fazla ve değişik verilerin takibini yapmayı gerektirir ve de zordur. Burada önemli olan, yatırımcının piyasalar hakkındaki bilgisidir. Borsa üzerinden yönetilen emtia yatırımlarında uzun dönemde maksimum kâr amaçlanır. Alım ve satım işlem fiyatlarının arasındaki fark, kâr ve zararın temel belirleyicisidir. Düşük fiyattan alım ve yüksek fiyattan satım fırsatları değerlendirilir. Piyasa analizleri takip edilerek bilgi düzeyi ve fiyat hareketlerini ön görme ihtimali geliştirilebilir.
Gelecekteki fiyatlar üzerinden bugün işlem yapılan borsalarda da emtia yatırımları değerlendirilir. Yapıları gereği bir türev borsası olan bu borsalarda işlem gören yatırım araçları da türev araçlar olarak sınıflandırılır. Bu özellikleri sebebiyle de fiziksel bir emtianın kendisindense ona dayalı olarak değeri değişen varlığı temsil eden kontratlarla yatırım yapılır. Pek çok farklı emtia yatırımı, bu borsalar üzerinden yapılabilir. En çok ticareti yapılan emtialara örnek olarak altın kontratları verilebilir. Kontratlarda yer alan vade aylarının, sözleşme büyüklüklerinin ve diğer bilgilerin iyi takip edilmesi önemlidir. Sanal para ile işlem yapmayı deneyimleme imkânı tanıyan demo hesaplarla yatırımcılar VİOP yatırımı yapmayı öğrenebilir. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), Borsa İstanbul yapılanması altında bir kuruluştur. İki yönlü işlem yapma imkânı tanıması ve kaldıraç oranlarının varlığı, VİOP’ta yatırım değerlendirmeyi cazip kılan özelliklerdendir.
Forex ise nispeten daha yeni bir tür piyasa olmakla beraber sunduğu avantajlar ile yatırımcılar için popüler bir tercihtir. Küresel anlamda bir piyasa olması sayesinde bünyesinde birçok yatırım aracı bulunabilir. Portföylerinde farklılaştırma isteyen yatırımcılar tarafından Forex üzerinden değerlendirilir.
Enpara.com ile yatırımınızdan maksimum getiri elde edin
Hangi yöntemle emtia yatırımı yaparsanız yapın, Enpara.com’un sunduğu imkânlar, doğru yatırımı istediğiniz zamanda yapma konusunda ihtiyaç duyacağınız desteği size sağlar. Borsa işlemleriniz için nakit ihtiyacınızı karşılayacak ihtiyaç kredisini kısa bir sürede onaylatarak yatırımınızı hemen yapabilir; masrafsız kredinizi daha sonra eşit taksitler hâlinde ödeyebilirsiniz. - Emtia yatırımınıza ilişkin hesaplamayı nasıl yapabilirsiniz?
Farklı hesaplama araçlarının farklı hesaplama metotları olabilse de temelde bir kâr-zarar hesabı için bir sonraki adımda bir ilk ve son işlem fiyatı gerekir. İlk işlem fiyatı ve son işlem fiyatı arasındaki farka göre yatırımın uzun pozisyonda mı yoksa kısa pozisyonda mı kâr getireceği ortaya çıkar. Yüksek ilk işlem fiyatı, kısa pozisyon; yüksek son işlem fiyatı ise uzun pozisyonda kâr beklentisi ifade eder. Tersi durumlar ise yatırımcı için potansiyel zarar anlamına gelebilir. Diğer borsa yatırımlarında olduğu gibi uzun pozisyon, ileride fiyat artışı beklentisiyle şu an alım ve yüksek fiyattan satış düşüncesini; kısa pozisyon ise ileride fiyat düşüşü beklentisiyle yatırımın şu an satış ve ileride alım düşüncesini ifade eder. Uzun pozisyon için birim kâr, son işlem fiyatından ilk işlem fiyatını çıkararak bulunur. Kısa pozisyon için ise ilk işlem fiyatından son işlem fiyatı çıkarılmalıdır. Sonucun kontrat adediyle çarpılması, elde edeceğiniz toplam potansiyel kâr ya da zarar miktarını verir. Yatırım araçları içinde uzun vadeli ve güvenli olması sebebiyle emtialar farklı yatırımcılar tarafından uygun bulunarak tercih edilir.
Uzun pozisyon alacağınız yatırımlarda ihtiyaç duyabileceğiniz nakit için Enpara.com İhtiyaç Kredisi'ni kullanabilirsiniz. Masrafsız krediniz, yapılan değerlendirmeler sonrasında uygun bulunmasıyla birlikte ortalamada birkaç dakika içerisinde değerlendirilerek onaylanır. İhtiyaç kredinizin geri ödemesini taksitlendirerek düzenli aralıklarla ve seçeceğiniz tutarlarda ödeyebilirsiniz. Eğer kısa pozisyonda bir yatırım fırsatından yararlanmak istiyorsanız emtia satışınızdan elde ettiğiniz tutarı değerlendirmek için Enpara.com birikim hesabını kullanarak minimum açılış tutarı olmaksızın her gün 05.00-23.00 saatleri arasında faiz kayıpsız para giriş-çıkış imkânıyla gecelik faizden de yararlanabilirsiniz.